10 marca 2014 r. w Domu Kultury "Pegaz" przy ul. Domaniewskiej w Warszawie odbyło się posiedzenie Zarządu Głównego NSZZ Policjantów. Pod względem zrealizowanego porządku obrad, nie było to posiedzenie przełomowe. Sprawy najważniejsze dla środowiska albo pozostały w cieniu nagonki – tym razem – na Zarząd Wojewódzki w Łodzi, albo po prostu nie podjęto ich wcale.
Przykładem mogą być dalsze działania Związku w odniesieniu do zmian jakie Rząd proponuje w kolejnych projektach ustaw i rozporządzeń. Miejsce zapowiadanej dyskusji o sposobach zapobiegania niekorzystnym zmianom, która doprowadziłaby do uchwalenia racjonalnej strategii działania Związku na najbliższe miesiące, zajęła lakoniczna informacja. Przewodniczący ZG poinformował jedynie o możliwości publikowania w trakcie kampanii do europarlamentu wizerunku posłów i senatorów, którzy podczas uchwalania ustawy o L-4 funkcjonariuszy głosowali za wprowadzeniem zmian uznawanych przez stronę związkową za niekorzystne. Inicjatywa wymyślona i realizowana przez Zarząd Wojewódzki w Katowicach stała się w ten sposób jedynym pomysłem na zapewnienie policjantom chwili wytchnienia w batalii pozbawiającej ich kolejnych uprawnień.
Wnioski opozycyjnych zarządów wojewódzkich takie jak opracowanie raportu o stanie zdrowia policjantów, wprowadzenie do ustawy o Policji przepisów antymobbingowych, wycofanie się Komendanta Głównego Policji z wytycznych ws. zasad podwyższania policjantom dodatków służbowych sprzecznych z rozporządzeniem płacowym, zmiana treści porozumienia ograniczająca uprawnienia statutowe NSZZ Policjantów czy też zwrot policjantom z siedmiu województw 1,5 mln zł. niesłusznie przekazanego pod koniec ubiegłego roku na „niby szkolenia”, nie zyskały poparcia na poświęcenie im odrębnego punktu w porządku obrad. Zgodnie z wolą Przewodniczącego ZG, rozpatrzono je w na końcu w ramach „wolnych wniosków”.
W porządku obrad znalazło się zatwierdzenie decyzji Prezydium Zarządu Głównego, na podstawie której powstanie obywatelski projekt ustawy o płatnych nadgodzinach, ekwiwalencie w zamian za służbę w porze nocnej oraz w dni ustawowo wolne od pracy. Do komitetu zajmującego się tą inicjatywą powołano troję wiceprzewodniczących ZG: Dorotę Cyma-Końską, Mariana Boguszyńskiego i Jerzego Kaniewskiego. O ile inicjatywa jest ze wszech miar słuszna i oczekiwana przez środowisko, o tyle wymaga ogromnego zaangażowania nie tylko członków powołanego komitetu, ale przede wszystkim ścisłego kierownictwa NSZZ Policjantów. O jej powodzeniu przesądzi bowiem cały szereg warunków. Bez ich spełnienia może się okazać, że był to kolejny pomysł z cyklu „pogoń za króliczkiem”, gdzie efekt końcowy jest już mniej ważny. Niebawem się więc okaże czy nasi liderzy zdołają zjednać sobie przede wszystkim odpowiednie zaplecze polityczne, gwarantujące przyjęcie projektu przez Parlament i Prezydenta, czy pomysł zyska oficjalne poparcie Komendanta Głównego Policji, czy też raczej mozolne zbieranie tysięcy podpisów i nadzieja funkcjonariuszy pójdą po prostu na marne.
W dalszej części porządku obrad Wiceprzewodniczący Krzemieński szczegółowo zaprezentował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie niezgodności z ustawą zasadniczą zapisów art. 115a ustawy o Policji, dotyczących ekwiwalentu pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Powodzenie tej inicjatywy zależy już od skuteczności konstytucjonalisty, który wniosek przygotował i przeprowadzi go przez Trybunał.
Na listę delegatów NSZZ Policjantów na IV Krajowy Kongres Forum Związków Zawodowych nie trafił żaden z przedstawicieli opozycyjnych Zarządów Wojewódzkich NSZZ Policjantów pomimo, że taką możliwość zapewnia art. 5 ust. 2 zasad wyboru delegatów przyjęty przez Zarząd Główny FZZ w dniu 21 października 2013 r.
Spośród pięciu wniesionych przez opozycyjne Zarządy Wojewódzkie wniosków, dwa nie uzyskały akceptacji Zarządu Głównego. W pierwszym z nich chodziło o doprowadzenie do zmiany treści § 2 pkt 3 Porozumienia Komendanta Głównego Policji z Zarządem Głównym NSZZ Policjantów z dnia 6 grudnia 2013 r. z uwagi na niezgodność tego przepisu z uprawnieniami NSZZ Policjantów określonymi w § 10 pkt 7 Statutu NSZZ Policjantów.
Zdaniem wnioskodawców, § 2 pkt 3 Porozumienia Komendanta Głównego Policji i Zarządem Głównym NSZZ Policjantów zawartego 6 grudnia 2013 roku obliguje Komendanta Głównego Policji do skonsultowania z Zarządem Głównym NSZZ Policjantów podziału środków pochodzących z niepełnego zatrudnienia, podczas gdy Związek posiada w tym zakresie znacznie dalej idące uprawnienia. § 10 pkt 7 Statutu NSZZ Policjantów doje bowiem Związkowi prawo do uzgadniania zasad wynagradzania, przyznawania nagród i zapomóg, a także uznaniowych składników uposażenia, kształtowania regulaminów dotyczących podziału środków z funduszy nagrodowych, motywacyjnych, zapomogowych i socjalnych. Prawu do uzgodnień po stronie Związku odpowiada równoczesny obowiązek Komendanta Głównego Policji do jego przestrzegania. Gwarancje wzajemnych praw i obowiązków wynikają z art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia o Policji. Wynika z nich, że szczegółowe zasady współdziałania Związku Zawodowego Policjantów z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i Komendantem Głównym Policji określi Statut tego Związku, zarejestrowany w sądzie.
Wnioskodawcy dowiedli w ten sposób, że treść § 2 pkt 3 Porozumienia Komendanta Głównego Policji z Zarządem Głównym NSZZ Policjantów z dnia 6 grudnia 2013 r. stoi w sprzeczności ze Statutem NSZZ Policjantów i niezwłocznie należy ten zapis wyrugować. Czym innym jest bowiem uprawnienie, którego granice wyznacza termin „uzgodnienie” a czym innym – „konsultacja”. Formuła „uzgodnień” daje Związkowi dużo szersze uprawnienie niż formuła „konsultacji. Pierwszy termin, zgodnie z sensem językowym oznacza czynność polegającą na „doprowadzeniu do braku rozbieżności”, „ujednolicaniu” czy też „harmonizowaniu” w znaczeniu „wzajemnego dostosowania” (porównaj wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 marca 1998 r., sygn. akt U 23/97). Kładzie się przy tym wyraźny nacisk na sam proces dochodzenia do tej zgody – ujednolicania czy też wzajemnego dostosowywania (harmonizowania) swoich stanowisk. Instrumentem tej procedury są zwykle protokoły uzgodnień, ale też rozbieżności w razie jej braku. Natomiast „konsultacje” polegają w tym przypadku jedynie na wyrażeniu przez obie strony opinii w sprawie sposobu podziału środków wakatowych. W odróżnieniu od „uzgodnień”, osiągniecie kompromisu wcale nie jest konieczne a sam wynik konsultacji nie wiąże stron.
Należy również podkreślić, że uchwała nr 56/VI/2013, którąZarząd Główny NSZZ Policjantów podjął w dniu 25 września 2013 r. nie dawała przedstawicielom ZG pełnej swobody w pracach zespołu zajmującego się wypracowaniem treści Porozumienia. Czytamy tam, że „w odniesieniu do § 2 ust. 3 projektu porozumienia z 20 września 2013 roku Zarząd Główny NSZZ Policjantów jednoznacznie opowiada się za zapisem zaproponowanym przez przedstawicieli ZG NSZZ P w zespole służbowo – związkowym w brzmieniu: „Komendant Główny Policji informuje Zarząd Główny NSZZ P o wysokości środków z tytułu niepełnego zatrudnienia funkcjonariuszy Policji. Podział tych środków następuje w uzgodnieniu z Zarządem Głównym NSZZ P." Określony przez uchwałę zapis byłby zgodny z ustawą ozwiązkach zawodowych oraz Statutem NSZZ Policjantów. Można więc stwierdzić, że upoważnienie z niej wynikające zostało przekroczone a Przewodniczący, godząc się na zamianę „uzgodnień” na „konsultacje”, poważnie przekroczył swoje kompetencje.
Z uwagi więc na to, że § 2 pkt 3 Porozumienia Komendanta Głównego Policji z Zarządem Głównym NSZZ Policjantów z dnia 6 grudnia 2013 r. ogranicza w sposób istotny uprawnienia statutowe NSZZ Policjantów, utrudniając w ten sposób działalność jego organów, oczekiwano iż, Przewodniczący Zarządu Głównego niezwłocznie przystąpi do rozmów z Komendantem Głównym Policji, aby zmienić szkodliwy zapis.
Dugi odrzucony wniosek dotyczył podjęcia uchwały upoważniającej Przewodniczącego Zarządu Głównego NSZZ Policjantów do wystąpienia z wnioskiem do Komendanta Głównego Policji, aby ten podjął decyzję o przeznaczeniu kwoty 1 510 337 zł. pochodzącej z niepełnego zatrudnienia na wzrost jednorazowych dodatków okresowych dla policjantów w województwach: kujawsko-pomorskim, lubelskim, łódzkim, małopolskim, opolskim, Warmińsko-Mazurskim i wielkopolskim, proporcjonalnie do aktualnego stanu zatrudnienia.
Wnioskodawcy przypomnieli w uzasadnienie, że 8 listopada 2013 r. Komendant Główny Policji podjął decyzję o uruchomieniu 8 mln zł. ze środków pochodzących z niepełnego zatrudnienia i przekazał je do dyspozycji komendantów wojewódzkich Policji (patrz, decyzja nr L.dz. FE-11507/13 z dnia 08 listopada 2013 r.), z tym że kwoty na dodatki okresowe w 7. województwach były o połowę niższe niż w pozostałych.
Jak wynika ze zgodnych oświadczeń Komendanta Głównego Policji i Przewodniczącego ZG NSZZ Policjantów, niniejsza decyzja zapadła w uzgodnieniu pomiędzy tymi podmiotami i stanowiła w ich mniemaniu odpowiedź na wniosek przewodniczących 7. Zarządów Wojewódzkich NSZZ Policjantów, który w dniu 10 października 2013 r. trafił do Komendanta Głównego Policji z prośbą o modernizację systemu kształcenia i szkolenia zawodowego policjantów a także o wdrożenie kampanii społecznych przeciwko agresji wobec policjantów.
Przewodniczący 7. Zarządów Wojewódzkich ostro skrytykowali zarówno uzgodnienia Przewodniczącego ZG, jak i samą Decyzję Komendanta Głównego, uznając je za przejaw dyskryminacji ponad 36 tys. policjantów w odwecie za wniosek, który nie spodobał się ani Komendantowi Głównemu Policji, ani Przewodniczącemu ZG.
Oceniając tamte decyzje z prawie półrocznej już perspektywy okazuje się, że wniosek 7. Zarządów Wojewódzkich jednak był zasadny. Wskazują na to publiczne wypowiedzi Komendanta Głównego Policji, który już dawno podjął decyzję o powołaniu zespołu do opracowania nowego systemu szkolenia policjantów, uznając – tak jak autorzy wniosku – że obecny system nie w pełni odpowiada rzeczywistym potrzebom Policji a problem ten nie jest tylko i wyłącznie problemem występującym w 7. województwach czy też tylko tam stwarzającym najwięcej kłopotów. Nie istnieją żadne badania, które potwierdzałyby, że największe kłopoty z kształceniem i doskonaleniem zawodowym policjantów występują właśnie w tych 7. województwach. Śledząc najbardziej medialne wpadki policjantów w służbie wyraźnie widać, że geograficzne położenie problemu zlokalizowane jest na innym obszarze. Z kolei Przewodniczący Zarządu Głównego, w wywiadzie opublikowanym na łamach miesięcznika „Policja 997”, zapewniał wszystkich policjantów, że istota jego działalności polega na szukaniu rozwiązań i kompromisów dla dobra wspólnej sprawy (patrz, E. Sitek, Współpraca nie znaczy uległość, Policja 997, Nr 107 / 02.2014).
Zaproponowane w odrzuconym wniosku rozwiązanie, polegające na zwróceniu się do Komendanta Głównego Policji z wnioskiem o przekazanie policjantom środków, których zostali pozbawieni z nie do końca jasnych powodów byłoby owym rozwiązaniem dla „dobra wspólnej sprawy”, czyli dla dobra ponad 36 tys. policjantów, którzy zasługują na takie samo traktowanie jak ich koleżanki i koledzy z pozostałych województw.
Wnioski dotyczące opracowania raportu o stanie zdrowia policjantów, wprowadzenie do ustawy o Policji przepisów antymobbingowych oraz o wycofanie się Komendanta Głównego Policji z wytycznych ws. zasad podwyższania policjantom dodatków służbowych sprzecznych z rozporządzeniem płacowym zostały przyjęte przez Zarząd Główny z pewnymi modyfikacjami.
/:/Sławomir Koniuszy, /:/Andrzej Szary, /:/Janusz Łabuz, /:/Jarosław Hermański, /:/Zbigniew Jagiełło,
Pliki do pobrania: