W tym tygodniu zaczęły obowiązywać nowe przepisy wykonawcze dotyczące postępowania dyscyplinarnego wobec policjantów. W życie weszło rozporządzenie MSW z dnia 13 lutego 2014 r. w sprawie szczegółowego trybu wykonywania czynności związanych z postępowaniem dyscyplinarnym w stosunku do policjantów (Dz. U. z 2014 r., nr 0, poz. 306).
Moc straciło rozporządzenie MSWiA z dnia 18 listopada 2003 r. (Dz. U. z 2003 r., nr 198, poz. 1933).
Za sprawą nowelizacji, postępowanie dyscyplinarne ma przebiegać sprawniej. Mają to zapewnić nowe wzory postanowień i innych stypizowanych dokumentów a także tryb ich obiegu pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w procesie dyscyplinarnym. Zgodnie z oczekiwaniami Ministra, opracowane wzory wpłyną również na ujednolicenie wytwarzanych w toku postępowania dokumentów oraz ułatwią ich sporządzanie.
Na przyspieszenie postępowania ma wpłynąć uszczegółowienie zadań rzecznika dyscyplinarnego. Wykonywanym przez niego czynnościom przypisano terminy instrukcyjne. Tryb doręczeń niezmiennie regulować będzie KPK z tymże dokumenty będzie można przekazywać bezpośrednio, za pośrednictwem innych funkcjonariuszy lub pracowników Policji, przesyłką listową lub za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. W gestii nadawcy pozostanie dobranie takiej formy i sposobu obiegu dokumentacji, aby treści nie były udostępniane osobom niepowołanym.
Nowelizacja w pewnym stopniu wzmocni pozycję obwinionego. Nastąpi to dzięki sformalizowaniu włączania do akt postępowania składanych przez niego dokumentów. Na taką potrzebę wskazywało orzecznictwo sądów administracyjnych ze względu na prawo obwinionego do obrony. Zdarzało się bowiem, że obwinieni kierowali pod adresem rzeczników czy też przełożonych dyscyplinarnych skargi z powodu niewłączania do akt postępowania wszystkich wnoszonych przez nich dokumentów. Wymóg sporządzania protokołu, o którym mowa w § 4 ma wpłynąć na rozwiązanie tego typu problemów i rozwiać przy okazji pojawiające się do tej pory wątpliwości.
Nowością jest nałożenie na rzecznika dyscyplinarnego obowiązku występowania do przełożonego dyscyplinarnego z wnioskiem, gdy zajdzie konieczność zmiany lub uzupełnienia zarzutów. Specjalnym trybem postępowania przy wniesieniu odwołania od orzeczenia zostało objęte także zażalenie na postanowienie. Przełożony dyscyplinarny, który wydaje orzeczenie lub postanowienie w I instancji ma 7 dni na przekazanie odwołania lub zażalenia wyższemu przełożonemu dyscyplinarnemu wraz z aktami postępowania, aktami osobowymi obwinionego oraz swoim stanowiskiem. Natomiast rzecznik dyscyplinarny, który wydał zaskarżone postanowienie ma już tylko 3 dni na przekazanie zażalenia przełożonemu dyscyplinarnemu.
Uregulowano również sposób zakładania i prowadzenia akt postępowania dyscyplinarnego oraz sposób postępowania z dokumentacją niejawną. Dokumenty niejawne nie będą włączane do akt postępowania ze względu na dobro postępowania, pod warunkiem, że nie ucierpi przez to prawo do obrony. Reguła ta nie będzie obowiązywać, kiedy przebieg postępowania będzie w dużym stopniu uzależniony od informacji zawartych w dokumentacji niejawnej.
Sporo wątpliwości wzbudza za to wprowadzenie rejestru postępowań dyscyplinarnych. Sceptycy bardzo wątpią w usprawnienie tą metodą prawidłowego nadzoru nad przebiegiem postępowań dyscyplinarnych. Poza tym rejestr taki będzie musiał ktoś prowadzić i na bieżąco aktualizować. Pojawi się wiec kolejne zadanie, które ktoś będzie musiał wykonywać kosztem merytorycznej pracy. Będzie to więc kolejna dziedzina, być może kolejne etaty i kolejny kawał ciężkiej, aczkolwiek niekoniecznie potrzebnej roboty.
Sławomir Koniuszy